Rusya, Kuzey Deniz Yolu’nda nükleer buzkıran filosunu büyütüyor

Dünyanın yüzölçümü açısından en büyük ülkesi Rusya, Kara Denizi’nden başlayıp Bering Boğazı’ndaki Dejnyov Burnu’na kadar uzanan yaklaşık 5 bin 600 kilometrelik Kuzey Deniz Yolu’nun geliştirilmesine büyük önem veriyor. Özellikle kış aylarında kalın buzullarla kaplı olan bu rota, Batı Avrasya ile Asya-Pasifik’i birbirine bağlayan en kısa nakliye güzergahı olma özelliği taşıyor. Buz tabakasının incelmesi, ticari gemiler için ulaşımı kolaylaştırıyor.

2021’de Süveyş Kanalı’nda yaşanan kapanma olayı, dünya genelinde alternatif nakliye yollarına olan ilgiyi artırdı. Bu bağlamda Rusya, Atomflot şirketinin geliştirdiği nükleer buzkıran filosuyla Kuzey Deniz Yolu’nu daha erişilebilir hâle getirmeyi hedefliyor.

NÜKLEER BUZKIRANLAR İLE ZORLU COĞRAFYADA GÜVENLİ SEYİR

Nükleer buzkıranlar, diğer yakıt türlerine kıyasla 5–7 yıl boyunca ek yakıt ihtiyacı duymadan, 80 bin beygire kadar çıkan motor güçleriyle buzları kırıyor ve ticari gemiler için koridorlar oluşturuyor.

Rosatom verilerine göre, Kuzey Deniz Yolu üzerinden taşınan kargo hacmi 2024’te yüzde 4,7 artarak 37,9 milyon tona ulaştı. Rusya, hem filoya yeni nükleer buzkıranlar ekleyerek hem de güzergah boyunca altyapı yatırımlarını artırarak 2030 yılı itibarıyla kargo hacmini yıllık 150 milyon tona çıkarmayı hedefliyor.

ATOMFLOT GÜCÜ VE GELİŞİM PLANLARI

Rusya, dünyanın tek nükleer buzkıran filosuna sahip. Atomflot filosunda Arktika tipi Yamal ve 50 Let Pobedyi, Taymır tipi Taymır ve Vaygach, Proje 22220 temelli Arktika, Sibir, Ural ve Yakutiya bulunuyor.

Taymır ve Vaygach nehir girişlerinde görev alırken, Proje 22220 tipi buzkıranlar Arktik Okyanusu’nun zorlu koşullarında çalışabiliyor. Filoya dört yeni buzkıranın eklenmesi planlanıyor. Atomflot Genel Müdürü Yakov Antonov, bu buzkıranlarla artan kargo trafiğinin güvenli bir şekilde yönetileceğini ve Kuzey Deniz Yolu’nun yıl boyunca düzenli seyrüseferine olanak sağlanacağını belirtti.

NÜKLEER BUZKIRANLARIN OPERASYONEL ÖZELLİKLERİ

Ural isimli nükleer buzkıran, 170 metre uzunluğa ve 34 metre genişliğe sahip. Kaptan İvan Kurbatov, köprünün su üzerinden 30 metre yüksekliği sayesinde 10–11 deniz mili uzaklığı görebildiklerini ifade etti. Ural, üç metre kalınlığa kadar buzları kırabiliyor ve buz kemeri sayesinde metal aksam zarar görmeden buzun altında ilerliyor.

Kurbatov, buzların nehirlerde okyanusa göre daha kalın ve dipte kumla birleşerek beton kıvamı aldığını söyledi. Buzkıranların çevreye etkisi ise oldukça sınırlı; yıllık sera gazı emisyonu yalnızca 100 gram seviyesinde.

TÜRKİYE’NİN MURMANSK LİMANI’NDAKİ ÖNEMİ

Kuzey Deniz Yolu’nda önemli bir lojistik durak olan Murmansk Deniz Limanı, Türk şirketleri için giderek artan bir öneme sahip. Liman, Baltık ve Karadeniz’deki diğer limanların tam kapasite çalışması nedeniyle Türkiye’nin ihracat ve kargo taşımacılığı açısından kritik bir bağlantı noktası haline geliyor.

Murmansk Limanı Ticari Direktörü Vladislav Yakovchuk, nükleer buzkıranların ve buz sınıfı gemilerin artan kullanımıyla yük sevkiyatının her yıl daha da artacağını belirtti. Liman altyapısı, ton başına maliyeti düşürmek için büyük kargo gemilerini ağırlayacak şekilde geliştiriliyor.